CREËER VANUIT VERLANGEN
De bevlogenheid waarmee Cora Reijerse vertelt over Appreciative Inquiry (AI) is aanstekelijk. De luisteraar gaat mee in het verhaal vol positieve energie en vraagt zich af hoe het mogelijk is dat niet alle organisaties, teams of psychologen gebruikmaken van AI.
Thuiskomen
‘AI is behalve een methodiek, vooral ook een gedachtegoed’, legt Cora uit. Toen zij meer dan negen jaar geleden een workshop van organisatieadviseur Robert Masselink over AI bijwoonde, had ze het gevoel van thuiskomst, weer terug te zijn bij haar roots. Als student en beginnend psychotherapeut geloofde ze altijd al in de zelfredzaamheid en positieve kracht van de mens. Cora: ‘In onze benadering van de mens en organisaties gaan we steeds uit van het probleem, van onvermogen en zwakte. AI gaat juist uit van de kracht en het positieve die in de mens en organisatie aanwezig zijn. Als we daarop bouwen geeft dat energie, motiveert het mensen om in een veranderingstraject of ontwikkelingstraject te volharden.’
Positieve benadering
AI ontstond in de jaren 80 van de vorige eeuw in de VS als een positieve benadering van het verandermanagement. Daarom is AI in kringen van bedrijfskundigen, organisatieadviseurs en HR-managers bekender dan in de psychologie. Ook wetenschappelijk onderzoek naar de werking van AI, voornamelijk in de VS en Canada, wordt voornamelijk uitgevoerd door bedrijfskundigen.
In plaats van veranderingen top-down te implementeren heeft AI meer een onderzoekende houding van wat werkt goed en waar zit de levenskracht. Daarbij wordt naar de wensen van alle betrokkenen geluisterd. Er wordt een stevige brug tussen het management en de werknemers geslagen. Zo ontstaat een sterke verbinding, die een stem geeft aan alle stakeholders.
5D-cyclus
Het gereedschap van AI bestaat uit de 5D-cyclus Define, Discovery, Dream, Design, Destiny.
Cora vindt de eerste stap Define de meest cruciale, omdat de andere vier hierop moeten doorbouwen. Bij Define komt uitgebreid de definitie van het kernthema ‘Worden wie je wilt zijn’ aan bod. Als dat duidelijk is, verloopt de uitwerking daarvan in de vier stappen: ‘Discovery’ (je richten op de positieve krachtaspecten van een organisatie, team of individu), ‘Dream’ (visualiseren van het eindresultaat), ‘Design’ (van droom naar ontwerp), ‘Destiny’ (realiseren van het ontwerp).
Behalve voor de begeleiding van veranderingsprocessen binnen een organisatie kan AI ook met veel succes ingezet worden in teambuilding/coaching alsook in individuele coaching, waarbij de waardering van de persoon, het bouwen op sterktes en het zoeken naar nieuwe mogelijkheden de meeste aandacht krijgen.
Creëren vanuit verlangen
Cora: ‘De opkomst van positieve psychologie geeft een duidelijk signaal dat psychologen veel meer vanuit kracht, waardering en ontwikkelingspotentieel willen werken dan vanuit een probleem. AI biedt een mooie overkoepelende filosofie om dat te bereiken, ongeacht de techniek die een psycholoog wil of kan gebruiken.’ Daarom pleit Cora voor de opname van AI als een verplicht vak in de studie Psychologie. ‘AI is creëren vanuit het verlangen en dat betekent voor een psycholoog de grootste winst, want hierbij wordt niet alleen de klant geholpen maar ook de behandelaar, coach of adviseur worden hier vrolijk, optimistisch en energiek van!’